Rozdział 3
Członkowie Stowarzyszenia, ich prawa i obowiązki
§16
Stowarzyszenie zrzesza młodzież katolicką; nie wyklucza młodzieży, która równocześnie należy do innych organizacji, stowarzyszeń czy też ruchów katolickich (kan 307 par. 2)
§17
Członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia może być każdy, między 18 a 30 rokiem życia, kto był członkiem juniorem lub odbył półroczny staż kandydacki i pragnie pełnić postanowienia niniejszego statutu. W szczególnych przypadkach władze Stowarzyszenia mogą skrócić okres stażu kandydackiego. Członkowie założyciele Stowarzyszenia, w tym oddziałów i kół nabywają członkostwo zwyczajne bez stażu kandydackiego, winni jednak odbyć odpowiednie szkolenie organizacyjne.
§18
Członkiem juniorem Stowarzyszenia może być każdy, kto ukończył 16 lat, odbył co najmniej półroczny staż kandydacki i pragnie pełnić postanowienia niniejszego statutu.
§19
Kandydatem może być każdy, kto ukończył 14 rok życia i pragnie realizować cele statutu.
§20
Członkowie zwyczajni i juniorzy mają prawo:
1. korzystać z czynnego i biernego prawa wyborczego z tym, że funkcje prezesa i skarbnika winni pełnić członkowie zwyczajni, którzy posiadają zdolność do czynności prawnych. W przypadku braku takich osób, co może zaistnieć w szkolnych kołach Stowarzyszenia, odpowiedzialność prawna spoczywa na opiekunie;
2. uczestniczyć w życiu i działalności Stowarzyszenia oraz wpływać na jego kształt;
3. korzystać z pomocy, urządzeń i obiektów Stowarzyszenia;
4. poręczać za kandydatów na członków Stowarzyszenia;
5. posiadać legitymację i odznakę Stowarzyszenia.
§21
Członkowie zwyczajni i juniorzy mają obowiązek:
1. dążyć do urzeczywistnienia w sobie w pełni życia chrześcijańskiego i starać się o rozwój ducha apostolskiego;
2. dbać o dobre imię Kościoła, Ojczyzny i Stowarzyszenia;
3. wypełniać cele i zadania statutu oraz postanowienia regulaminów, a także decyzje władz Stowarzyszenia, a nadto troszczyć się o jego rozwój;
4. płacić składki członkowskie; kierownictwo oddziału (koła) może zamienić składki na inne równoważne świadczenia obowiązkowe;
5. wykonywać prace na rzecz Stowarzyszenia.
§22
Kandydaci mają te same prawa i obowiązki, co członkowie zwyczajni i juniorzy, z wyjątkiem prawa jakie określa statut w paragrafie 20 pkt. 1, 4 i 5.
§23
Przyjęcia w poczet członków Stowarzyszenia dokonuje Kierownictwo oddziału (koła) na wniosek ubiegającego się, opatrzony poręczeniem dwóch członków Stowarzyszenia. Członkostwo w Stowarzyszeniu rozpoczyna się z chwilą złożenia przyrzeczenia.
§24
Przyjęcia w poczet kandydatów dokonuje kierownictwo oddziału (koła) na wniosek ubiegającego się. Kandydat poniżej 16 roku życia winien do wniosku dołączyć zgodę rodziców lub opiekunów prawnych.
§25
Członkostwo zwyczajne ustaje przez:
1. ukończenie 30 roku życia, z wyjątkiem pełniących funkcje we władzach Stowarzyszenia, których członkostwo przedłuża się do końca trwania ich kadencji;
2. dobrowolne ustąpienie;
3. skreślenie przez Zarząd Diecezjalny na wniosek Kierownictwa oddziału (koła), który to wniosek winien być oparty na opinii Sądu Koleżeńskiego.
§26
Członkostwo juniora ustaje przez:
1. uzyskanie członkostwa zwyczajnego;
2. dobrowolne ustąpienie;
3. skreślenie przez kierownictwo oddziału na wniosek Sądu Koleżeńskiego.
§27
Stowarzyszenie skupia w swoich szeregach także opiekunów kół szkolnych, instruktorów Stowarzyszenia oraz członków seniorów i członków honorowych:
1. Opiekunem koła szkolnego winien być nauczyciel katolik, wybrany przez młodzież, który jest przedstawicielem koła wobec władz szkolnych i przedstawicielem władz szkolnych wobec koła, i który posiadając głos doradczy opiekuje się kołem zgodnie z niniejszym statutem i obowiązującym prawem.
2. Instruktorem jest członek zwyczajny lub senior, który po odpowiednim przygotowaniu i mianowaniu przez Prezydium Krajowej Rady posiada prawo prowadzenia szkoleń wewnątrz organizacyjnych.
3. Członkiem seniorem jest każdy, kto był przynajmniej 2 lata członkiem zwyczajnym, przekroczył 30 rok życia, ale nadal pragnie kontynuować działalność w Stowarzyszeniu – podejmując wszystkie obowiązki. Członek senior posiada wszystkie prawa członka zwyczajnego oprócz prawa wyborczego;
4. Członkiem honorowym może być osoba fizyczna lub prawna, która decyzją władz Stowarzyszenia taki tytuł otrzymała za znaczące usługi dla Stowarzyszenia.
Rozdział 4
Władze Stowarzyszenia i ich funkcjonowanie
§28
Najwyższym organem Stowarzyszenia jest Krajowa Rada Stowarzyszenia – określona w paragrafie 9 statutu – która zbiera się co najmniej raz w roku. Do zadań rady należy w szczególności:
1. koordynowanie działań na szczeblu ogólnopolskim;
2. planowanie kierunków formacji Stowarzyszenia;
3. .opracowywanie i wydawanie materiałów formacyjnych Stowarzyszenia
4. przedstawianie działań wymagających uzgodnień na szczeblu wszystkich diecezji;
5. podejmowanie uchwał wiążących całe Stowarzyszenie; uchwały zapadają względną większością głosów obecnych członków rady i w obecności asystenta generalnego;
6. proponowanie ewentualnych zmian statutu, przy zachowaniu zasad, o których mowa w paragrafie 48.
§29
Rada wybiera ze swego grona raz na 2 lata:
1. Prezydium Rady;
2. trzyosobową komisję rewizyjną.
§30
Prezydium Rady stanowią: przewodniczący oraz dwóch jego zastępców, sekretarz i skarbnik, a nadto generalny asystent.
§31
Do zadań Prezydium Rady należy:
1. realizacja bieżących celów Rady;
2. wykonywanie postanowień Rady;
3. zwoływanie Rady;
4. reprezentowanie Stowarzyszenia w kontaktach na szczeblu krajowym i zagranicznym.
§32
Komisja rewizyjna na pierwszym swym spotkaniu wybiera przewodniczącego i zastępcę. Zadaniem komisji jest:
1. czuwanie nad działalnością statutową Stowarzyszenia;
2. kontrola działalności finansowej;
3. składanie sprawozdań ze swej działalności wobec Krajowej Rady Stowarzyszenia;
4. występowanie z wnioskiem do Prezydium Rady o nadzwyczajne zwołanie Krajowej Rady Stowarzyszenia.
§33
Najwyższą władzą Stowarzyszenia w diecezji jest Zjazd Diecezjalny Stowarzyszenia. Uczestniczą w nim z urzędu prezesi oddziałów parafialnych i kół środowiskowych, księża asystenci, oraz – z wyboru – po jednym delegacie wybranym podczas zebrań oddziałów lub kół Stowarzyszenia.
§34
Zjazd diecezjalny odbywa się przynajmniej raz w roku. Do zadań Zjazdu należy w szczególności:
1. wybór diecezjalnego Zarządu Stowarzyszenia na 2 lata, z tym, że biskup diecezjalny mianuje prezesa Zarządu spośród trzech kandydatów wybranych przez Zjazd i przedstawionych przez asystenta diecezjalnego. Z dwóch pozostałych nowo mianowany prezes wybiera swego zastępcę, a drugi zostaje członkiem Zarządu i delegatem do Krajowej Rady;
2. wybór 3-osobowej Diecezjalnej Komisji Rewizyjnej na 2 lata;
3. opracowywanie założeń programowych pracy Stowarzyszenia w diecezji.
§35
Zarząd diecezjalny Stowarzyszenia tworzą: prezes i jego zastępca, sekretarz i jego zastępca, skarbnik, dwóch członków oraz ksiądz asystent delegowany przez biskupa diecezjalnego.
§36
Zarząd diecezjalny wypełnia następujące zadania statutowe:
1. kieruje Stowarzyszeniem w diecezji; 2. opracowuje własne roczne programy formacyjne i działania w oparciu o wskazania Krajowej Rady, uwzględniające potrzeby miejscowe, a dla oddziałów (kół) propozycje rocznych programów, wymienione programy przedstawia biskupowi i z ich realizacji przedkłada roczne sprawozdania; 3. organizuje działania Stowarzyszenia o charakterze diecezjalnym oraz inspiruje i koordynuje działania oddziałów (kół); 4. reprezentuje Stowarzyszenie wobec innych osób fizycznych i prawnych; 5. rozstrzyga spory wynikłe w oddziałach parafialnych (kołach).
§37
Diecezjalna komisja rewizyjna dokonuje raz w roku przeglądu działalności finansowej i statutowej Stowarzyszenia w diecezji i weryfikuje sprawozdania parafialnych komisji rewizyjnych.
§38
Organem pośrednim między władzami Stowarzyszenia diecezjalnego, a władzami parafialnymi oddziałów (kół) jest Rada Okręgu, która powołuje trzyosobowe prezydium do załatwiania spraw bieżących.
§39
Najwyższą władzą w oddziale (kole) jest Walne Zebranie członków odbywające się raz w roku. Uczestniczą w nim członkowie zwyczajni i juniorzy (par 7). Walne Zebranie Oddziału (Koła):
1. wybiera Kierownictwo oddziału (koła), Komisję Rewizyjną i Sąd Koleżeński na okres 2 lat; 2. ustala koncepcję rocznego programu pracy oddziału, uwzględniając propozycje programów diecezjalnych; 3. ocenia realizację zadań statutowych oraz realizację rocznych programów własnych i diecezjalnych; 4. udziela absolutorium kierownictwu.
§40
Parafialne kierownictwo oddziału (koła) stanowią:
1. prezes i jego zastępca, sekretarz i jego zastępca, skarbnik oraz ksiądz asystent; 2. zebrania kierownictwa odbywają się raz w miesiącu.
§41
Kierownictwo oddziału (koła):
1. kieruje działalnością oddziału włączając go w życie parafii, a w przypadku koła, włączając je w życie szkoły lub innego właściwego sobie środowiska;
2. ustala roczne programy formacyjne oraz opracowuje roczne programy działania w oparciu o propozycje Zarządu Diecezjalnego i koncepcje Walnego Zebrania, uwzględniając konkretne potrzeby i realne możliwości oddziału (koła) np. personalne, gospodarcze, wymienione programy przedstawia Zarządowi Diecezjalnemu i daje mu z ich realizacji roczne sprawozdania;
3. inspiruje członków do podejmowania działań, powołuje sekcje i zastępy, wyznacza zastępowych i kierowników sekcji;
4. przyjmuje sprawozdania od kierowników sekcji i zastępowych;
5. zwołuje raz w miesiącu zebrania zwyczajne i nadzwyczajne – w razie potrzeby; w zebraniach uczestniczą wszyscy członkowie oddziału (koła);
6. reprezentuje oddział (koło) wobec zarządu diecezjalnego oraz wobec innych osób fizycznych i prawnych;
7. nawiązuje współpracę z innymi oddziałami (kołami) w okręgu.
§42
Powołana 3 osobowa Komisja Rewizyjna dokonuje przeglądu działalności finansowej i statutowej oddziału (koła) i przedkłada sprawozdania do weryfikacji diecezjalnej Komisji Rewizyjnej.
§43
Sąd koleżeński:
1. rozstrzyga sprawy sporne pomiędzy członkami oddziału;
2. wnosi o udzielenie nagany, zawieszenie w prawach lub usunięcie ze Stowarzyszenia członków, którzy naruszyli statut, szczególnie dobre imię Kościoła, Ojczyzny lub Stowarzyszenia;
3. od decyzji sądu koleżeńskiego można się odwołać do Zarządu Diecezjalnego.
4. Kryterium działań sądu koleżeńskiego jest troska m. in. o poziom życia kulturalnego i etycznego członków Stowarzyszenia.
§44
Wewnątrz oddziału (koła) winny być zorganizowane zastępy i sekcje.
1. Zastępy jako środowiska życia wspólnotowego są powoływane celem prowadzenia pracy formacyjnej między innymi podczas cotygodniowych spotkań. Tworzy je zastępowy i najwyżej 3-9 członków. Zastępowy prowadzi formację zastępu.
2. Sekcje są powoływane dla realizacji specjalnych celów w zależności od potrzeb środowiska (np. sekcja liturgiczna, kulturalna, kursów, sportowa, świetlicowa, turystyczna).